Ο ΣΤΡΑΤΙΩΤΗΣ ΔΕΤΣΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΣΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΧΙΟΥ ΤΟ 1912

Στις 15 του Νοέμβρη άρχισε η ατυχέστερη πολεμική επιχείρηση του Ελληνικού απελευθερωτικού στρατού στις μάχες του 1912, όπως την αποκαλούν οι ιστορικοί και οι εφημερίδες της εποχής. Ήταν η  μάχη του Αίπους, που στοίχησε τη ζωή περίπου 40 ναυτών, μαζί με τον ανθυποπλοίαρχο Ν. Ρίτσο και το διμοιρίτη Ι. Παστρικάκη, ο οποίος είχε απομείνει μόνος επικεφαλής του Σώματος μετά τον τραυματισμό του αρχηγού της αποστολής, υποπλοίαρχου Δεμάστιχα.

Το Καστέλι
Η μάχη χάθηκε από την υπέρμετρη σιγουριά και την παράτολμη ορμητικότητα του Δεμέστιχα, που έστειλε μικρό Σώμα ναυτών με μπλε στολή στα λευκά βράχια του Αίπους να πολεμήσουν ένα πολυπληθέστερο και σε πλεονεκτική θέση εχθρό, που ήταν καλά οχυρωμένος όχι μόνο στα βράχια, αλλά και στο μικρό ερειπωμένο κάστρο που υπήρχε εκεί ακριβώς στο σημείο που έχει στηθεί το Ηρώο των πεσόντων της μάχης, γι’ αυτό η περιοχή ονομαζόταν Καστέλι.
Όπως γράφει στο καταχωρημένο στο ιστορικό αρχείο της ΠΕΚΕΒ βιβλίο του « Η μάχη του Αίπους» ο  δάσκαλος Μάρκος Αγαπητού Βασιλάκης,  στην τσέπη σκοτωμένου ναύτη βρέθηκε σημείωμα που ανάφερε: «Εθυσιάσθημεν υπό του υποπλοιάρχου κ. Δεμέστιχα. Β. Ναυτικόν».

Το ταφικό μνημείο
Λίγα μέτρα βορειότερα, πίσω από το Ηρώο, υπάρχει το ταφικό μνημείο που φυλάσσονται τα οστά  των ανώνυμων πεσόντων της μάχης  με φροντίδα του Ναού του Αγίου Γεωργίου Βροντάδου.
Η επιγραφή «τους πρώτους επι του Αίπους πεσόντας ελευθερωτάς ο Άγιος Γεώργιος Βροντάδου έθαψε κατά χώρας» θα θυμίζει πάντα τη θυσία των αφανών παραδίδοντας τους στην ιστορική αιωνιότητα, όπως και τα γεγονότα που οδήγησαν στην απελευθέρωση μας.

 Edit 0 50…

Τα ονόματα των πρωταγωνιστών της μάχης του Αίπους αλλά και της απελευθέρωσης της Χίου γενικότερα.

ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΙ	Βαθμός - Δράση
Αβράμπος Δημήτριος	Λοχίας πεζικού
Αγγελόπουλος Κων/νος	Έφεδρος Ανθυπολοχαγός.
Αθανασόπουλος Σπυρίδων	Ανθυπολοχαγός πυροβολικού, διοικητής ουλαμού πολυβόλων. Πήρε μέρος στην κατάληψη του Αίπους
Αληδωνής Σάββας	Πεζοναύτης από τη Λακωνία. Τραυματίστηκε στη μάχη του Αίπους
Αληφραγκής Αναστάσιος	Στρατιώτης από τη Θήβα. Τραυματίστηκε στη μάχη του Αίπους
Αληφραγκής Λουκάς	Στρατιώτης από τον Πειραιά.Τραυματίστηκε στη μάχη του Αίπους
Αναγνώστου Ευάγγελος	Στρατιώτης από το Κορωπί. Τραυματίστηκε σε μάχη στην περιοχή των Καρυών
Αναγνωσταράς Κων/νος	Ανθυπολοχαγός, επιτελικός αξιωματικός 1ου τάγματος 7ου Σ.Π
Ανδρέου Παναγιώτης	Επιλοχίας πεζικού
Αντωνάκης Νικόλαος	Στρατιώτης από τη Σέριφο. Τραυματίστηκε στη μάχη των Καρυών
Αντωνόπουλος Γεώργιος	Πυροβολητής από το Κολίρι της Ηλείας. Διακρίθηκε για την ευστοχία των βολών του
Αργυρέας Γεώργιος	Πεζοναύτης από τη Λακωνία. Τραυματίστηκε στη μάχη του Αίπους
Αρχανιωτάκης Ιωάννης	Στρατιώτης από τον Πειραιά. Τραυματίστηκε κατά την απόβαση στο Κοντάρι
Αρχοντούλης Αντώνιος	Πεζοναύτης από τη Σμύρνη. Τραυματίστηκε στη μάχη του Αίπους
Βακαλόπουλος Αθανάσιος	Λοχίας πεζικού
Βαλάκης Βασίλειος	Επιλοχίας πεζικού
Βαρειόπουλος Παναγιώτης	Στρατιώτης.Τραυματίστηκε στη μάχη του Αίπους
Βαρίνος Γεώργιος	Έφεδρος ανθυπολοχαγός
Βασιλείου Χρ
Βασιλάκης Δημήτριος	Λοχίας πεζικού
Βελεφρώτης Άγγελος
Βελιώτης Νικόλαος	Πεζοναύτης από τις Σπέτσες. Τραυματίστηκε στη μάχη του Αίπους
Βενετάκης Εμμανουήλ	Δεκανέας από τον Πειραιά.Τραυματίστηκε στη μάχη του Αίπους
Βεργόπουλος Παναγιώτης	Δεκανέας. Υπηρέτησε στο σώμα εθελοντών των Καρδαμύλων
Βερνάρδος Ελευθέριος	Λοχαγός Επιτελείου, απεσταλμένος του Γενικού Στρατηγείου στις 16 Δεκεμβρίου 1912
Βιδάλης Πέτρος	Στρατιώτης από τις Κυκλάδες. Τραυματίστηκε στη μάχη του Αίπους
Βλαστός Εμμανούλ	Στρατιώτης από τα Μάλια Ηρακλείου Κρήτης.
Βλάχος Αλ.	Στρατιώτης από τα Μέγαρα. Τραυματίστηκε στη μάχη του Αίπους
Βλάχος Αντώνιος	Στρατιώτης από την Καλλίστη. Τραυματίστηκε στη μάχη του Αίπους
Βλάχος Δημήτριος	Στρατιώτης από την Αθήνα.Τραυματίστηκε στη μάχη του Αίπους
Βλαδικόπουλος Γεώργιος	Πεζοναύτης από τον Πόρο. Θυσιάστηκε στη μάχη του Αίπους
Βλασόπουλος Νικόλαος	Λοχίας πεζικού
Βλησίδης Θρασ.	Ανθυπολοχαγός, από την Αθήνα. Τραυματίστηκε στη μάχη των Καρυών.Κατόπιν καθηγητής Πανεπιστημίου
Βλυσίδης Οδυσσέας	Έφεδρος Ανθυπολοχαγός
Βρονταμίτης Κων/νος	Πεζοναύτης από τις Σπέτσες. Συμμετείχε στη μάχη του Αίπους
Γαβαλάς Νικόλαος	Πεζοναύτης από τη Λακωνία. Τραυματίστηκε στη μάχη του Αίπους
Γαβαθάς Ιωάννης	Ανθυπολοχαγός, επικεφαλής εθελοντικού σώματος Βολισσού.
Γαββαθάς Σωτήριος	Ανθυπολοχαγός, διοικητής αποσπάσματος Βολισσού
Γαβριήλ Παναγιώτης	Στρατιώτης.Τραυματίστηκε στη μάχη του Αίπους
Γαλανούδης Ιωάννης
Γανιώτης Γεώργιος
Γεράς Ιωάννης	Δεκανέας από τη Λακωνία.Τραυματίστηκε στη μάχη του Αίπους
Γεράρδης Ιωάννης	Στρατιώτης.Τραυματίστηκε στη μάχη του Αίπους
Γεωργίου Σπύρος	Πεζοναύτης από το Μαρούσι Αττικής
Γεωργάκος Ιωάννης	Δεκανέας από τη Λακωνία.
Γιαννόπουλος Γεώργιος	Λοχίας πεζικού
Γιαννόπουλος Νικόλαος	Στρατιώτης.Τραυματίστηκε στη μάχη του Αίπους
Γιαννόπουλος Βασίλειος	Στρατιώτης από τα Τρίκκαλα Κορίνθου. Τραυματίστηκε στη μάχη των Καρυών
Γονίδης Νικόλαος	Στρατιώτης.Τραυματίστηκε στη μάχη του Αίπους
Γκάγκας Γεώργιος	Ανθυπασπιστής, αξιωματικός μεταγωγών
Δαμιανός Ιωάννης	Πλοίαρχος, Αρχηγός στόλου
Δεκάριστος Αντώνιος	Έφεδρος ανθυπολοχαγός
Δελαγραμμάτικας Ν.	Συνταγματάρχης. Διοικητής στρατού κατοχής της Χίου
Δεμέστιχας Ιωάννης	Υποπλοίαρχος, επικεφαλής ναυτικού αγήματος 2 αξιωματικών και 80 πεζοναυτών
Δελαβάζικας Γεώργιος	Στρατιώτης. Τραυματίστηκε στη μάχη των Καρυών
Δεληνιώτης Δημήτριος	Στρατιώτης από το Ζευγολατιό Κορινθίας. Τραυματίστηκε στη μάχη των Καρυών
Δέτσης Δημήτριος	Στρατιώτης.Τραυματίστηκε στη μάχη του Αίπους
Δημητρακόπουλος Ιωάννης	Στρατιώτης από τα Καλάβρυτα.Τραυματίστηκε στη μάχη του Αίπους
Δήμος Νικόλαος	Στρατιώτης από την Αττική.Τραυματίστηκε στη μάχη του Αίπους
Δημουλέας Παναγιώτης	Πεζοναύτης από την Λακωνία.
Διαμαντόπουλος Γεώργιος	Στρατιώτης από την Καλαμιά Αιγιαλίας. Τραυματίστηκε στη μάχη των Καρυών
Διαμαντόπουλος Δημήτριος	Λοχίας πεζικού

ΟΤΑΝ ΟΙ ΔΕΤΣΗΔΕΣ ΓΡΑΦΟΥΝ ΙΣΤΟΡΙΑ

 1941: Η μάχη στη λίμνη της Καστοριάς

Μεγάλη Τρίτη 15/4/1941 δόθηκε η μοναδική μάχη εκ συστάσεως του ελληνογερμανικού πολέμου, η σύγκρουση σε δύο σημεία, νότια της λίμνης και ανατολικά του Άργους Ορεστικού, στο χωρίο Αμπελόκηποι και Μηλίτσα που εκδηλώθηκε η κύρια προσπάθεια των Γερμανών και στην διάβαση Φωτεινής που εκδηλώθηκε η δευτερεύουσα προσπάθεια.

            Στο χωριό Αμπελόκηποι εγκαταστάθηκαν αμυντικά μικρές ελληνικές δυνάμεις πεζικού, ιππικού και πυροβολικού, συγκεκριμένα το 1^ο τάγμα του 23^ου Συντάγματος Π/Ζ, 2 διμοιρίες βαρέων πολυβόλων (4 πολυβόλα των 13,2 mm), η επιλαρχία ιππικού, 4 βαριές πυροβολαρχίες της 20^ης Μεραρχίας και 2 πεδινές της 13^ης Μεραρχίας υπό την διοίκηση του συνταγματάρχη Ευσταθίου Λιώση.

ΙΕΡΑΡΧΙΑ ΧΙΙΙ ΜΠ ΚΑΤΑ ΤΗ ΜΑΧΗ:

1. Διοικητής: Υ­πτγος Μουτούσης.
2. Αρχηγός Πεζικού: Σχης Λιώσης Ευστάθιος.
3. Επιτελάρχης: Αν­χης Αναγνωστόπουλος Σωτήριος.
4. Διοικητής 23ου ΣΠ (Χίου): Σχης (ΠΖ) Μπάρμπακος Αριστοτέλης.
5. Υποδιοικητής 23ου ΣΠ (Χίου): Αν­χης Παπαδάκης Γεώργιος.

Οι γερμανοί μετέφεραν την μηχανοκίνητη Μεραρχίας Σωματοφυλακής του SS Αδόλφου Χίτλερ (1η Μεραρχία SS Leibstandarte SS Adolf Hitler – LSSAH) που ήταν μονάδα σε επίπεδο ταξιαρχίας με διοικητή τον Γιόσεφ Ντήντριχ, νεαρό στρατηγό.

Την νύκτα της 14^ης προς 15^η Απριλίου κατευθύνθηκε η 1η Μεραρχία SS Leibstandarte SS Adolf Hitler – LSSAH από την οδό Κλεισούρα – Κορησσό και αναπτύχτηκε στην πεδιάδα γύρω από το χωριό Κρεπενή, επισκεύασαν την γέφυρα του χωριού και στις 5.30 πμ ενήργησαν επίθεση στην αμυντική γραμμή, στην επίθεση αυτή αποκρούστηκαν από τους Έλληνες και είχαν σημαντικές απώλειες σε άνδρες και έχασαν 25 άρματα και λοιπά οχήματα, τα οποία καταστράφηκαν από τις βολές του πυροβολικού. Από αυτή την επίθεση οι γερμανοί διέγνωσαν την αδυναμία της ελληνικής άμυνας νότια του χωριού Αμπελόκηποι στους πρόποδες του Σινιάτσικου, και εκεί επικέντρωσαν τις ενέργειές τους. Η Ελληνική διοίκηση ενίσχυσε τον τομέα αυτό με 2 τάγματα του 23 Συντάγματος ( οι άνδρες αυτοί ήταν κατάκοποι μετά από νυκτερινή πορεία και δεν είχαν υψηλό ηθικό). Ο υποστράτηγος Μουτούσης τους μίλησε και διέταξε την ανάπαυσή τους σε περιοχή βόρεια της γέφυρας Μανιάκους.

Στο μεταξύ οι γερμανοί διαρκώς ενισχυόμενοι από νέες δυνάμεις στις 11πμ προώθησαν 10 βαριές πυροβολαρχίες ( 40 πυροβόλα) στην επακολουθήσασα μάχη πυροβολικού οι ελληνικές δυνάμεις του πυροβολικού καθήλωσαν τις δυνάμεις των γερμανών και υπερίσχυσαν των περισσοτέρων  γερμανικών πυροβόλων, στο χωριό  Μηλίτσα με την ενίσχυση ενός τάγματος Π/Ζ οι γερμανοί ανανέωσαν την επίθεσή τους με αποτέλεσμα να αποτύχει και η δεύτερη γερμανική επίθεση.

Στη 1.30μμ εξαπολύθηκε νέα γερμανική επίθεση στην οποία οι γερμανοί είχαν μεγάλες απώλειες, οι ισχνές ελληνικές δυνάμεις αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν, στην μάχη αυτή έπεσε ο ίλαρχος Κλείτος Χατζηλιάδης, την στιγμή εκείνη τμήματα του 4^ουτάγματος Πολυβόλων έφτασαν στις απειλούμενες περιοχές.  Η γερμανική επίθεση ήταν αφόρητη στις μάχες που ακολούθησαν χτυπήθηκαν τα πυροβόλα της 13β Ελληνικής Μοίρας και καταστράφηκαν, ενώ ο διοικητής τους ταγματάρχης Παπαρόδουέπεφτε μαχόμενος επί των όπλων του.

Στις 3μμ η ίλη (λόχος) ιππικού που μαχόταν στο ύψωμα 680  (Σπαιλίκια) υποχώρησε. Ο Μέραρχος (Σωτήρης Μουτούσης)  πάνω σε μοτοσυκλέτα συνάντησε στο Αρμενοχώρι την ανατραπείσα ίλη  ιππικού και τους διέταξε (αφού τους επίπληξε) να επανέλθουν στις θέσεις τους, ο υπίλαρχος Γερασιμίδης με την μονάδα του κατευθύνθηκε στα υψώματα, σύντομα όμως διαλύθηκαν λόγω του πεσμένου τους ηθικού, ο Μέραρχος έστειλε (αφού εμψύχωσε τους άνδρες),    το κατάκοπο από συνεχή πορεία (μειωμένης δύναμης) 3ο Τάγμα του 22ου Συντάγματος Λέσβου (3/22) με διοικητή τον ταγματάρχη Δέτση  και στις 4.30 κατέλαβε τις θέσεις που είχαν εγκαταλείψει οι ιππείς, εδώ πρέπει να πούμε ότι ο Σ Μουτούσης (ο οποίος συμμετείχε σαν υπουργός Συγκοινωνίας  στη κατοχική κυβέρνηση του Τσολάκογλου) έβγαζε λόγους στους στρατιώτες φέρνοντας τους στο φιλότιμο για να συνεχιστεί η Ελληνική άμυνα, ένας τραυματισμένος λοχίας την στιγμή που παρότρυνε τους άνδρες ο Μέραρχος άρχισε να φωνάζει «Αδέλφια, οι Γερμανοί είναι χειρότεροι από τους Ιταλούς χωρίς τα άρματά τους, τους πολέμησα και τους είδα», πραγματικά σε τέτοιες στιγμές η θέληση ενός υπαξιωματικού και ενός ψυχωμένου διοικητή κάνουν θαύματα, στις 5μμ ολόκληρη η επίλεκτη γερμανική ταξιαρχία έκανε σφοδρή επίθεση (την τέταρτη), στην επίθεση αυτή συμμετείχαν 40 στούκας και πολλά βαρέα πυροβόλα.

ΔΕΤΣΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΟΡΔΕΛΑΣ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ

    ΣΠΑΝΙΑ ΦΩΤΟ ΠΕΡΙΠΟΥ ΤΟΥ 1925

Ο ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΤΩΝ ΓΟΡΔΕΛΑΔΩΝ ΔΕΤΣΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΟΥΛΑΡΟΣ-ΓΟΡΔΕΛΑΣ (1890-1945) ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ  (ΜΟΥΛΑΡΟΓΙΑΝΝΗΣ)  ΜΕ ΤΗΝ ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΟΥ ΛΕΚΑΚΗ ΜΑΡΟΥΛΙΟ

ΜΟΥΛΑΡΟΓΙΑΝΝΗΣ (1858-1943) – του Γεωργίου και της Φιλίππας
Παντρεύτηκε την Κυριακούλα Δέτση.
ΙΣΤΟΡΙΚΟ : Γεννήθηκε στο Δαμαριώνα.
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ :
ΑΙΤΙΑ ΘΑΝΑΤΟΥ :
ΑΠΕΚΤΗΣΑΝ : 7 παιδιά και 37 εγγόνια. Λέγεται ότι η Κυριακούλα
είχε κάνει 22 γέννες και μόνο 7 παιδιά επέζησαν.
ΠΑΙΔΙΑ:
12-17: ΓΙΩΡΓΗΣ ΓΟΡΔΕΛΑΣ (1887-1946) 
12-18: ΜΑΝΩΛΗΣ. 
12-19: ΓΙΑΚΟΜΟΣ (1891- ) 
12-20: ΜΙΧΑΛΗΣ (ΚΑΦΕΝΤΖΗΣ) (1894- ) 
12-21: ΝΙΚΟΛΑΣ (ΚΑΦΑΝΤΑΡΗΣ) (1897-1974) 
12-22: ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ (ΤΕΤΕΛΙΑΝΟΣ) (1899-1986) 
12-23: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΡΑΤΖΟΣ (1902- ) 

ΓΙΩΡΓΗΣ (Γορδελάς) (1887 -1946) – του Γιάννη και της Κυριακής.Ο πατριαρχης των Γορδελαδων.

  Παντρεύτηκε την Μαρουλιώ Ιωαν. Λεκάκη.

ΙΣΤΟΡΙΚΟ                 : Γεννήθηκε στον Δαμαριώνα.  Πήγε στην Αμερική.

                                    Εργάστηκε σε εστιατόρια.  Ερχόταν περίπου κάθε 10 χρόνια για

                                    να δει τους δικούς του.  Επέστρεψε στον Δαμαριώνα μόνιμα το

                                    1927.  Ασχολήθηκε στα κτήματά του στο Μερσυνό και με την

                        κτηνοτροφία.  Πολέμησε στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

    ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ : Ύψος: 1,70. Πράος, ήσυχος, εργατικός.

            ΑΙΤΙΑ ΘΑΝΑΤΟΥ    : Κρύωμα.

            ΑΠΕΚΤΗΣΑΝ           : 6 παιδιά, 2 αγόρια και 4 κορίτσια.

                                                ΠΑΙΔΙΑ:

                                                                       

ΚΥΡΙΑΚΟΥΛΑ                       (05/02/1916-    ) Παντρεύτηκε τον Δέτση Ιωάννη Χαρτελλά από το Δαμαλά.

ΤΖΑΝΝΕΤΙΝΑ                         (05/10/1917-    ) Παντρεύτηκε τον Πορικό (?)

ΑΓΓΕΛΙΚΗ                              (08/11/1919-    ) Παντρεύτηκε τον Βλάχο (?)

               12-17-18: ΓΙΑΝΝΗΣ (ΓΟΡΔΕΛΑΣ)         (28/01/1928-    ) 

ΕΛΕΝΗ                                    (                       ) Παντρεύτηκε τον Νίκο Βερνίκο από το Σαγκρί.

                12-17-19: ΜΑΝΩΛΗΣ (ΓΟΡΔΕΛΑΣ)       (14/10/1938-                )

ΔΕΤΣΗΔΕΣ μεταναστες με το πλοίο ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ στην Αμερική 1910 -1924

Στις αρχές του 20^ου αιώνα το ρεύμα μετανάστευσής από την Ελλάδα προς την Αμερική γιγαντώνεται , στην αρχή η μεταφορά αυτών των ανθρώπων γινόταν με ευρωπαϊκά υπερωκεάνια αλλά δεν άργησαν και οι Έλληνες εφοπλιστές να μπουν στην ‘’αγορά’’ και δυναμικά . Ένα από τα πλοία που δρομολογήθηκαν αυτή τη περίοδο ήταν και το ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ .

Το πλοίο ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ ανήκε στην Υπερωκεάνειο Ελληνική Ατμοπλοϊα με έδρα την οδό Ιωάννου Πεσματζόγλου στην Αθήνα (στην ίδια εταιρία ανήκε και το υπερωκεάνιο ΑΘΗΝΑΙ ) . 

Το ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ ήταν 12000 τόνων , νεότευκτο με διπλούς έλικες και μηχανές και ανέπτυσσε ταχύτητα 15 μιλίων . Στα προσόντα του ανέφερε η εταιρία πως διέθετα ηλεκτρικές παγοποιητικές μηχανές , νοσοκομείο , λουτήρες και ασύρματο τηλέγραφο . 

Η διάρκεια του ταξιδιού από τον Πειραιά στην Νέα Υόρκη ήταν 14 ημέρες ενώ το δρομολόγιο του ξεκινούσε από Κωνσταντινούπολη . (Κωνσταντινούπολη – Σμύρνη – Πειραιάς – Γύθειο – Καλαμάτα – Πάτρα – Νέα Υόρκη ) .

Με το πλοίο ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ από το 1910 έως το 1924 , επίσημα , ταξίδεψαν για τη Νέα Υόρκη 163 Ναξιώτες (παρακάτω κατάλογος ) .

Έρευνα επιμέλεια ΟΡΕΙΝΟΣ ΑΞΩΤΗΣ email: giorgos.manolas@yahoo.gr

Δέτσης	Γεώργιος	16	17/7/1916
Δέτσης	Μιχαηλ	36	17/7/1916
Δέτσης	Στέφανος	45	17/7/1916

--------------------------------------------------------------------------

Δέτσης

Μιχαηλ

27

22/10/1920

Οι επαγγελματίες ΔΕΤΣΗΔΕΣ του Δαμαριωνα το 1935

Κατάσταση με τους επαγγελματίες ΔΕΤΣΗΔΕΣτης Νάξου το 1935 όπως αυτοί δημοσιεύθηκαν στον ΟΔΗΓΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ 1934 & 1935 της εκδοτικής εταιρίας Ν. ΙΓΓΛΕΣΗΣ & ΣΙΑ .

ΔΕΤΣΗΣ	ΓΕΩΡΓΙΟΣ	ΠΑΝΤΟΠΩΛΗΣ	ΔΑΜΑΡΙΩΝΑΣ
ΔΕΤΣΗΣ	ΙΩΑΝΝΗΣ	ΠΑΝΤΟΠΩΛΗΣ	ΑΠΕΙΡΑΝΘΟΣ
ΔΕΤΣΗΣ	ΙΩΑΝΝΗΣ	ΚΑΦΕΝΕΙΟ	ΔΑΜΑΡΙΩΝΑΣ
ΔΕΤΣΗΣ	ΙΩΑΝΝΗΣ	ΚΟΥΡΕΑΣ	ΔΑΜΑΡΙΩΝΑΣ
ΔΕΤΣΗΣ	ΙΩΑΝΝΗΣ	ΥΠΟΔΗΜΑΤΟΠΟΙΟΣ	ΔΑΜΑΡΙΩΝΑΣ

Κατάλογος Δετσηδων στα Βουρλά της Μικράς Ασίας το 1862.

ΕΝΩΣΗ ΒΟΥΡΛΙΩΤΩΝ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ 2 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2016

Στα Γενικά Αρχαία του Κράτους και πιο συγκεκριμένα στη συλλογή Λαδά στα ‘’Εκλογικά Έγραφα’’ υπάρχει ένας κατάλογος που έχει θέμα ‘’ΕΚΛΟΓΙΚΑ ΕΓΡΑΦΑ ΒΡΥΟΥΛΩΝ’’ και ημερομηνία 20 Νοεμβρίου 1862 . Σε αυτό τον κατάλογο είναι καταγεγραμμένοι όλοι οι κάτοικοι των Βουρλών της Μικράς Ασίας που έχουν ελληνική υπηκοότητα,μέχρι το 1862 . Αυτό δε σημαίνει πως μόνο αυτοί ήταν οι Έλληνες των Βουρλών.

Οι Έλληνες των Βουρλών ήταν κατά πολύ περισσότεροι αλλά είχαν φυσικά την υπηκοότητα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας .

Σε αυτή τη λίστα κυριαρχούν αδιαμφισβήτητα οι Ναξιώτες , από τους 623 καταγραμμένους άρρενες οι 505 ήταν Ναξιώτες , ποσοστό 81% . Ανέκαθεν πολλοί Ναξιώτες μετανάστευαν στη συγκεκριμένη περιοχή αλλά από το 1821 και μέχρι το 1897 η μετανάστευσή είχε πάρει μεγάλες διαστάσεις . Ο κατάλογος αυτός το επιβεβαιώνει απόλυτα . Ακόμα βέβαια οι περισσότεροι Ναξιώτες κρατάνε την ελληνική υπηκοότητα και κάποιοι μάλιστα δηλώνουν και σαν μόνιμη κατοικία τη Νάξο , μέσα όμως στις επόμενες δεκαετίες θα ενταχθούν απόλυτα στη νέα τους πατρίδα .

Από του Ναξιώτες αυτούς οι περισσότεροι κατάγονται από το Φιλότι και από τα χωριά του λεκανοπεδίου της Τραγαίας και ελάχιστοι από την υπόλοιπη Νάξο .

Διακρίνονται πολλές αλλαγές επιθέτων , πράγμα που εξηγεί την μετέπειτα εξέλιξη των Βουρλιωτών που ενώ ήξεραν πως έχουν καταγωγή από Νάξο δεν φαινόταν με βάση το επίθετό τους .
Μαράκης σε Γιοβάνης , υπήρχε και στη Νάξο αυτή η αλλαγή μέχρι πριν λίγα χρόνια
Καραμπάτσης σε Μαρουλάς
Κοντοπίδης σε Σπράος
Κορακίτης σε Μαμούνης
Νυκτέρης σε Γκέγκες
Προμπονάς σε Κοττάκης , κάτι που συνέβη και στη Νάξο
Σάββας σε Βάζος
Σαλτερής σε Τσαγκαράκης
Τζιώτης σε Αλαδάνος & Τζιώτης σε Σταφανόπουλος
Χωριανός σε Τσακίρης

Eπίθετο- όνομα- πατρώνυμο- ηλικία

ΔΕΤΣΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΙΑΚΩΒΟΥ -ΕΤΩΝ---- 9 ΝΑΞΙΩΤΗΣ
ΔΕΤΣΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΙΑΚΩΒΟΥ ---------------12 ΝΑΞΙΩΤΗΣ
ΔΕΤΣΗΣ ΦΩΤΗΣ ΙΑΚΩΒΟΥ-------------------- 6 ΝΑΞΙΩΤΗΣ
ΔΕΤΣΗΣ ΙΑΚΩΒΟΣ ΙΩΑΝΝΟΥ-------------- 46 ΝΑΞΙΩΤΗΣ
ΔΕΤΣΗΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΜΑΡΚΟΥ----------- 40 ΝΑΞΙΩΤΗΣ
ΔΕΤΣΗΣ ΜΑΡΚΟΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ------------- 8 ΝΑΞΙΩΤΗΣ
ΔΕΤΣΗΣ ΙΑΚΩΒΟΣ ΦΩΤΗ --------------------36 ΝΑΞΙΩΤΗΣ

http://enosivourlioton.gr/?p=984
Για περισσότερες πληροφορίες στο email : giorgos.manolas@yahoo.gr
ΟΡΕΙΝΟΣ ΑΞΩΤ

ΔΕΤΣΗΔΕΣ ΚΑΦΑΝΤΑΡΙΔΕΣ-ΜΟΥΛΑΡΟΙ

ΑΠΟ ΑΡΙΣΤΕΡΑ Ο ΓΙΩΡΓΗΣ ΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ (ΚΑΦΑΝΤΑΡΗΣ-ΜΟΥΛΑΡΟΣ)  ΚΑΙ ΔΕΞΙΑ Ο ΑΔΕΛΦΟΣ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ (ΚΑΦΑΝΤΑΡΗΣ-ΜΟΥΛΑΡΟΣ).Η ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΕΙΝΑΙ ΠΕΡΙΠΟΥ ΤΟΥ 1956.

Ο ΕΞΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΔΕΤΣΗ.

ΟΙ ΔΕΤΣΗΔΕΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ

Η αντίσταση στη Νάξο και ο ΣΤΝ του Δέτση

*O αρχηγός της Ναξιακής αντίστασης Γεώργιος Δέτσης

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Η Νάξος είναι ένα από τα ομορφότερα νησιά των Κυκλάδων. Νησί παραγωγικό με εργατικούς κατοίκους, οι οποίοι όταν τους χρειάσθηκε η πατρίδα έκαναν το καθήκον τους στο ακέραιο. Η ιστορία της Νάξου χάνεται στα βάθη των αιώνων.

                Ιδιαίτερη αναφορά θα κάνουμε σήμερα στην περίοδο της Κατοχής, όταν η Νάξος υπέστη τα πάνδεινα από τους Ιταλούς και Γερμανούς κατακτητές, αλλά και έδειξε την φιλοπατρία των κατοίκων της, που αντιστάθηκαν στους εχθρούς. Άλλωστε στη Νάξο γεννήθηκε και ο Μανώλης Γλέζος, που η κατοχή τον βρήκε στην Αθήνα και όχι στο νησί του.

                Στις 5 Μαΐου 1941 άρχισε η μαύρη νύχτα της Κατοχής όταν αποβιβάσθηκαν στη Νάξο, τα πρώτα ιταλικά στρατεύματα και την κατέλαβαν χωρίς καμιά αντίσταση, αφού δεν υπήρχε εκεί στρατός και οχυρώσεις.

                Αργότερα όμως, όταν κατέρρευσε το καθεστώς του Μουσολίνι στις 8 Σεπτεμβρίου 1943, τα ιταλικά στρατεύματα παρέδωσαν την εξουσία στους Γερμανούς οι οποίοι κατέλαβαν το τη Νάξο στις 12 Οκτωβρίου 1943.

                Η κατοχή έφερε πολλά δεινά στο ειρηνικό νησί. Ο επισιτισμός έγινε κύριο πρόβλημα, εξαιτίας των λεηλασιών και των αρπαγών των Ιταλών στην παραγωγή του νησιού. Σημειώθηκαν ακόμα και θάνατοι από πείνα ιδιαίτερα στις ορεινές περιοχές. Τα ίδια και όταν ήρθε η ναζιστική κατοχή. Μόνο για παράδειγμα στην Κόρωνο, αναφέρεται, ότι πέθαναν  πολλοί άνθρωποι από την πείνα. Γενικά η Νάξος κατά τη διάρκεια της Κατοχής, έχασε το ένα τέταρτο του πληθυσμού της.

Ονόματα προσφύγων της οικογενείας Δέτση από τον Πόντο [ΚΡΙΜΑΙΑ-ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΑ]

Στη συνεχή αναζήτησή μας και έρευνα για εύρεση όλο και περισσότερων προγόνων μας με το όνομα Δέτση, ανακαλύψαμε πίνακα του 1928 απογραφής προσφύγων εποικιστών στην Ελλάδα από τον Πόντο από με αναφορά σε δύο άτομα με το επώνυμο Δέτσης τα οποια και εγκατεσταθησαν εις Πτολεμαιδα [ πρ.Καιλαρια]:

 

α) Δέτση Ερμοφίλη του Ν. το γένος Ι. Δούκα, προερχόμενη από Κοινόνησα Τραπεζούντας, με κωδικό εγγραφής: 205780-69Μ

β) Δέτσης Νικόλαος του Στυλιανού, προερχόμενος Δεοδώμα Κριμαίας, με κωδικό εγγραφής: 205780-068

 

Επίσης, υπάρχει καταγραφή ονομάτων παραπλήσιων προς το επώνυμό μας, τα οποία θα μπορούσαν να αποτελούν μέρος του επωνύμου των Δέτση, όπως: Δετσίδης, Δέτσος, Δέτσου.

Επισυνάπτουμε τον αυθεντικό κατάλογο στον οποίο έχουν εντοπιστεί αυτά τα ονόματα.

Παρακάτω σας παραθέτουμε το ιστολόγιο-σημείο αναφοράς από την έρευνά μας.

 

ΤΑ 4 ΒΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΩΝ ΟΝΟΜΑΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ:

1°ΒΗΜΑ:Πηγαίνουμε στο αρχικό γράμμα του επιθέτου που αναζητούμε και βρίσκουμε το επίθετο
2°ΒΗΜΑ:Εάν γνωρίζουμε τον τόπο προέλευσης,επικεντρώνουμε σε αυτόν,εάν όχι,πηγαίνουμε στο 3° βήμα
3°ΒΗΜΑ: Αυτός είναι ο αριθμός της δήλωσης του πρόσφυγα εποικιστή στην Ελλάδα κι ο οποίος μας οδηγεί στον τόπο απογραφής του που συνήθως είναι και ο τόπος που εκαταστάθηκε μόνιμα και τον τόπο αυτόν τον βρίσκουμε από εδώ:http://pontos-patridamou.blogspot.gr/2012/10/1.html#axzz2AE426Rg0
4°ΒΗΜΑ:Επιβεβαίωση ότι βρήκαμε το σωστό όνομα αφού γνωρίζουμε πλέον ότι το χωρίο είναι το δικό μας ή κάποιου συγγενή μας..........

ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΟΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΑΓΡΟΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ

Σε αυτούς τους πίνακες θα βρούμε το νούμερο της δήλωσης απογραφής των προσφύγων  σε ποιά περιοχή,σε ποιό γραφείο απογραφήκαν δηλαδή.Αυτούς τους πίνακες θα τους χρειαστούμε αφού βρούμε το όνομα του πρόσφυγα που μας ενδιαφέρει στους ονομαστικούς κατάλογους που ετοίμασα.Δίπλα στο όνομα των προσφύγων υπάρχει η δήλωση καταγωγής του και ο αριθμός της υπεύθυνης δήλωσης της απογραφής του.Αυτός ο αριθμός δήλωσής του μας οδηγεί σε αυτούς τους πίνακες να δούμε πού καταγράφηκε και συνήθως είναι και ο τόπος που παρέμεινε-δημιούργησε το σπιτικό του....

Πηγή:Επιτροπή Ποντιακών Μελετών